Dinlerdeki Bayrak Sembolizmi

DİNLERDEKİ BAYRAK SEMBOLİZMİ

İnsanoğlunu diğer varlıklardan ayıran en önemli unsur kesinlikle aklıdır. Aklını bilinçli ve düzenli şekilde kullanan insan düşünür, sorgular, dener ve üretir. İnsanlar yeryüzünün yöneticileridir ve üretici oldukları için dünyaya şekil ve yön verebilirler. Aklıyla yön verişin yanı sıra insanlar duygu ve inanışlarıyla da ayrı bir zenginliğe sahiptirler. Yeryüzünde insanlar “Ey insanlar! Doğrusu biz sizi bir erkekle bir dişiden yarattık. Ve birbirinizle tanışmanız için sizi kavimlere ve kabilelere ayırdık. Muhakkak ki Allah yanında en değerli olanınız, O'ndan en çok korkanınızdır. Şüphesiz Allah bilendir, her şeyden haberdardır.” (Hucurat, 13) ayetinde de belirtildiği gibi birçok ırka ayrılmışlardır ve farklı bölgelere yerleşmişlerdir.

İnsanlığın başlangıcından itibaren günümüze kadar gelmiş geçmiş bütün toplumlarda, kozmolojik düzeni/evreni/kâinatı/âlemleri/insanoğlunu ve şu anda bilinen/bilinmeyen, keşfedilen / keşfedilmeyen bütün mahlûkatı yaratan tek tanrı inancı olduğu tartışılmaz bir gerçektir. (Tanrı Anlayışlarının Tezahürü, Kenan HAS, 2012)

İlk insandan bu yana onlarca dinsel anlayış karşımıza çıkmaktadır. Günümüzde onlarca millet ve buna bağlı onlarca din bulunmaktadır. Hatta aynı dinde birçok fırkalaşma ve inanış türleri görünmektedir. Ancak yine de dinler ve mezhepler birbirleriyle etkileşim halindedir ve ortak bazı noktalar bulunabilmektedir.  Buna bağlı olarak milletler ve din mensupları kendilerini diğer milletlerden ayırmak için kendilerine özel ya da basit farklarla ayrılan sembollerle kendilerini ifade etmeye çalışırlar.

Milletlerin bayraklarında kullandıkları semboller dinlerinden ya da kültürlerinden izler taşır ve anlamları yoğun derecede hissedilir. Ancak bazı milletlerin ve dinlerin etkileşimde olduğu bölgelerde birbirine benzer semboller görülebilir. Makalemizde mensubu çok olan ve gündemde olan/öne çıkan bazı dinlerin bayraklara yansıyan sembollerini tanıtacağız. Ve bu bayraklardaki sembollerin anlamlarını açıklamaya çalışacağız.

       Müslüman ülkelerin çoğunlukla bayraklarında kullandıkları sembol hilal ve yıldızdır. İslam’dan önce de birçok toplum hilal ve yıldız sembollerini kullanmıştır. Ancak günümüzde ay ve yıldız Müslümanların yoğun şekilde kullandığı ve sahiplendiği bir simgedir. Aşağıda bazı İslam ülkelerinin bayrakları verilmiştir.
 

               (http://tr.wikipedia.org/wiki/Hilal Erişim Tarihi 04/07/2015)

            

        Ay ve yıldız ilk olarak Sümerlerde görülmektedir, sonrasında Göktürkler, Sasaniler, Bizans ve hatta İsrailliler de kullanmıştır. Günümüzde ise Müslümanlar kullanmaktadır ve yeni bir anlam yüklemişlerdir, Özellikle Türkiye’de;

Türk Bayrağı’ndaki Ay- Yıldız’ın anlamı hakkında pek çok söylenti vardır, doğal olarak bunların doğruluğu hakkında da inanışlar çok farklıdır. Örneğin:

Türk Bayrağı’ndaki hilâl “İslâmiyeti”; yıldız “Türklüğü”, kırmızı renk ise toprağa karışan “kan”ı temsil etmektedir.

Ay-Yıldız Orta Asya’dan gelen “Türklüğü”, kırmızı zemin ise “vatanı” temsil etmektedir.

Yarım ay “yenilenme”yi, yıldız “Türklüğü” temsil etmektedir.

Yarım ay “Allah”ı, yıldız “Peygamber”i temsil etmektedir.

(ahmetakyol.net Erişim Tarihi 07/04/2015)

            Diğer Müslüman ülkelerde ise hilal İslam’ı yıldız İslam’ın 5 şartını, yeşil renk ise huzurun ve barışın sembolu olarak İslam’ın sembolünü oluşturmaktadır.

            Hristiyan ülkelerin birçoğunda bayraklarda haç sembolü yoğunluktadır. Hz İsa’nın tanrı ve tanrının oğlu olduğu görüşü ortak kabul olarak görülür. O’nun çarmığa gerilmesi ve göğe yükselmesi Hristiyanlarca büyük bir olay olarak algılanır.

… Bütün bu olaylardan sonra İsa, bir anlamda ‘ölümle ölümü yenerek, bir ruh ve güç olarak kıyam etmiş ve Galile’de havarileriyle buluşarak onlara gökte ve yerde bütün hakimiyetin kendisine verildiğini ve bütün milletleri şakirt etmelerini ve onları Baba, Oğul, Ruhu-l Kudüs olarak vaftiz etmeleri gerektiğini söylemiştir. (Hz. İsa ve Tarihsel Yaşamın Bilgi Kaynakları, Kenan HAS)

Bazı ülkelerin bayraklarındaki haçlar açıkça görülmektedir.

           

             









           Dünyada bazı farklı dinler de haçı kullansa da genel olarak Hristiyanlığın sembolü olmuştur. Haç İsa’nın Babaya yani Tanrıya kendini insanlık için kurban etmesi olarak inanılır ve bu doğrultuda Hristiyanlar için Haç olağanüstü bir olaydır ve semboldür.

Musevilikte ise Süleyman mührü ya da Davut yıldızı olarak bilinen altı köşeli yıldız önemli bir semboldür.

 

İsrail'in bayrağı 28 Ekim 1948 tarihinde, İsrail Devleti'nin kurulmasının ardından 5 ay sonra kabul edilmiştir. Beyaz zemin üzerinde iki yatay mavi şerit arasında aynı mavi renkte bir Davut yıldızından oluşur. Anlamı dinimizden kopmayarak Davut'un kalkanı bizi de korusun' demektir. Bayraktaki iki mavi çizgi Fırat ve Nil nehirlerini temsil ettiği belirtilen görüşler arasındadır. (http://tr.wikipedia.org/wiki/İsrail_bayrağı  Erişim Tarihi 04/07/2015)

               

                  Hindistan bayrağında ise hem İslam’ın hem Budizm hem de Hinduizm’in etkisi görülmektedir.

Hindistan bayrağı üç eşit büyüklükteki yatay çizgilerden(şeritlerden) oluşur;üst şerit portakal (safran); ortasında beyaz ve altta yeşil olan şerit.Beyaz şerit ve bayrağın ortasında hukuk yasalarını temsil eden 24 telli mavi bir tekerlek(Ashoka Çakra)amblemi bulunur.
1931 yılındaki ilk zamanlarda Hindistan bayrağının renkleri Hindistan'daki 2 ana etnik grubu temsil ediyordu:safran şerit Hindu halkını ve yeşil şerit Müslüman halkını temsil etmekteydi.Beyaz renk ise,bu 2 grup arasında arzulanan barış ve doğruluğu temsil etmekteydi.Güncel yorumlandığında ise,safran rengi cesaret ve fedekarlığı,beyaz;saflık ve doğruluğu ve yeşil renkse,bereket ve inancı sembolize etmekteydi.Bu 24 telli tekerlek,24 saati ve sonsuz bir yaşam döngüsünü ifade etmektedir. (http://bayrakulke.blogspot.com.tr Erişim Tarihi 04/07/2015)

                

           Budizm, Siddhartha Gautama'nın ölümünden sonra 500 sene boyunca Hint Yarımadası'nda, daha sonra Asya ve Dünya'nın geri kalanında yayılmaya başladı. Hindistan'da zamanla etkisini yitiren Budizm, Güneydoğu Asya ve Uzakdoğu kültüründe etkisini günümüze kadar devam ettirmiştir.

Sekiz Aşamalı Asil Yol, en önemli Budizm öğretilerinden biridir. Bu öğreti, tüm Budist okullarında temel öğreti olarak da gösterilmektedir. Buda’nın belirlediği “Dört Yüce Gerçek”in sonuncusudur ve Nirvana’ya giden (acıları sona erdiren) yol olarak kabul edilir. (http://tr.wikipedia.org/wiki/Budizm Erişim Tarihi 04/07/2015)